Instrumenty Demokracji Partycypacyjnej

Demokracjia, uczestnictwo, partycypacja

CELE

- pogłębienie wiedzy o najważniejszych instrumentach i organach systemu demokratycznego w Europie i Polsce

- poznanie i zrozumienie sposobów, w jaki osoby indywidualne mogą uczestniczyć w systemie demokratycznym

 

OCZEKOWANE REZULTATY

Po zakończeniu warsztatu uczestnicy i uczestniczki będą znali/ły możliwości uczestniczenia w podstawowych organach demokracji w UE oraz kraju zamieszkania.

 

GRUPA DOCELOWA

Młodzież i dorośli z doświadczeniem migracyjnym

Liczebność grupy: 12-20 osób

 

Doświadczenie osoby prowadzącej - 3

Czas przygotowania - 4

Pracochłonność - 1

 

CZAS TRWANIA

195 minut (włączając 15 minut przerwy)

PRZESTRZEŃ

Sala dostosowana do liczności grupy z 5 stołami i 4 krzesłami przy każdym stole, do pracy w grupach oraz wolną przestrzenią na podłodze. Wolna przestrzeń na ścianie z możliwością przyklejenia 8 kartek A4.

 

MATERIAŁY

Plastelina ścienna do przyklejania kartek na ścianie, nożyczki, zestaw 3 markerów (czerwony, zielony i niebieski) i min. 5 długopisów dla każdej z grup, pudełko spinaczy biurowych, 30 białych kartek papieru (A4), kopie Załącznika 1 w ilości odpowiadającej liczbie uczestników/-czek, Kopie Załącznika 2 i Załącznika 3 w ilości odpowiadającej liczbie czteroosobowych grup, zegarek lub telefon komórkowy do pilnowania czasu

 

PRZYGOTOWANIE

Przed rozpoczęciem warsztatu zapoznaj się z nazwą i rolą najważniejszych demokratycznych instytucji europejskich i polskich. Zbierz informacje na temat:

1.  instytucji demokratycznych:

a) na poziomie krajowym - organy ustawodawcze (parlament), wykonawcze (rządowe) i sądownicze (trybunały)

b) na poziomie lokalnym - urzędy miasta i gminy

2. uczestnictwa mieszkańców/mieszkanek w organach demokracji

3. uczestnictwa obywateli/-ek w podejmowanych decyzjach poprzez wybory, referendum, petycje

 Wydrukuj i potnij materiały z Załączników.

 

PRZEBIEG

WPROWADZENIE

Rozpocznij warsztat od prezentacji celów zajęć, planowanych ćwiczeń oraz czasu trwania.

Zaproś uczestników i uczestniczki do gry "Dokończ  zdanie" (Załącznik 1) pozwalającej poznać się w grupie. Celem gry jest znalezienie cech wspólnych dla uczestników i uczestniczki oraz wprowadzenie swobodnej atmosfery.

Rozdaj uczestnikom/-czkom kopie zdań z Załącznika 1 i poproś o ich uzupełnienie, a następnie o przeczytanie na głos zapisanych odpowiedzi. Na końcu przeczytaj własne zdania. (20 min)

 

ĆWICZENIA

Podział na grupy (5 min)

Poproś uczestników/uczestniczki o stworzenie czteroosobowych grup. Możesz wykorzystać do tego metodę linii. Poproś uczestniczki/-ków o stanięcie w linii według swojego wieku, od najmłodszej do najstarszej osoby w grupie, a następnie odliczenie do liczby grup, które mają zostać utworzone. Zaproś grupy do zajęcia miejsca przy stołach.

 

Ćwiczenie: Odkryj instytucje europejskie (40 min)

Rozdaj każdej grupie zestaw ośmiu kart instytucji europejskich (Załącznik 2) i wyjaśnij zasady pracy:

- wszystkie karty (16 elementów) kładziemy na środku stołu, tak aby każdy miał do nich swobodny dostęp;

- każda czteroosobowa grupa zostanie podzielona na dwie pary, które będą pracowały przy tym samym stole;

- każda z par musi połączyć 4 wybrane nazwy instytucji (karty A1) z odpowiadającym im opisem (karty A2);

- po zakończeniu zadania wszystkie osoby w grupie omawiają wszystkie instytucje i ewentualnie decydują o zmianach;

- każda grupa wybiera przedstawiciela/przedstawicielkę, który/-a zaprezentuje na forum całej grupy dwie wybrane instytucje europejskie.

Zwróć uwagę, aby na zakończenie ćwiczenia zaprezentowanych zostało wszystkich osiem instytucji europejskich. W razie potrzeby przypisz każdej grupie dwie instytucje do prezentacji. Podczas pracy grup zwróć uwagę, czy nie pojawiają się trudności z dopasowaniem kart i w razie konieczności udzielaj wskazówek ułatwiających zadanie.

Po zakończeniu prezentacji poproś grupy o podzielenie się refleksjami na temat zaprezentowanych instytucji. (25 min)

Podczas dyskusji zapisuj najważniejsze wnioski na kolorowych kartkach A4, przy czym przyporządkuj każdej instytucji jeden kolor. W ten sposób zwiększysz widoczność rezultatów pracy i ułatwisz ich zapamiętanie. Kartki z podsumowaniem przyklej na ścianie. Możesz także rozszerzyć informacje o każdej instytucji, dodając nowe fakty tj. imię i nazwisko przewodniczącego/-ek Komisji Europejskiej, informację o 20 komitetach przygotowujących przepisy w Parlamencie Europejskim, zanim te trafią pod obrady sesji plenarnej.

 

Ćwiczenie: Instytucje demokratyczne w Twoim kraju (45 min)

To ćwiczenie składa się z dwóch części. W pierwszej części uczestnicy/uczestniczki pracują we wcześniejszych grupach czteroosobowych. Rozdaj każdej grupie część "C" z Załącznika 3. Rozłóż na podłodze, w rzędzie, trzy karty "B" z Załącznika 3, upewniając się, że jest wystarczająco dużo miejsca na utworzenie pod każdą z kart kolumny. Następnie poproś uczestniczki/uczestników o przedyskutowanie w grupie zadań różnych instytucji krajowych i przypisanie ich do odpowiedniej karty "B". (25 min)

W drugiej części tego ćwiczenia poproś uczestników/uczestniczki o zajęcie miejsc dookoła kart rozłożonych na podłodze i położenie pasujących kart "C" pod odpowiednią kartą "B". W przypadku większej ilości kart "C" są one układane w kolumnę, jedna pod drugą.

Podczas wykonywania zadania możesz wyjaśniać role omawianych instytucji i podawać więcej faktów dotyczących ich działania. W przypadku niewłaściwego dopasowania karty "C" zapytaj grupę, czy zgadzają się w tym wyborem. Na zakończenie ćwiczenia na podłodze powinny być ułożone trzy kolumny kart.

 

Przykład:

 

WYBORY “B”

(karta “C” ...)

(karta “C” ...)

(karta “C” ...)

 

PARTYCYPACJA     “B”

(karta “C” ...)

(karta “C” ...)

(karta “C” ...)

 

SĄD “B”

(karta “C” ...)

(karta “C” ...)

 

UWAGA:

Liczba kart "C" może się różnić w zależności od kraju.

Liczba kart "C" w każdej kolumnie również może się różnić (np. "WYBORY" może mieć trzy karty "C", a "PARTYCYPACJA" może mieć tylko dwie).

Karta "C" może być jednocześnie umieszczona w kilku kolumnach np. "WYBORY" i "PARTYCYPACJA" (np.  karta "Petycja", powinna należeć tylko do "PARTYCYPACJI", ale karta "Parlament" może należeć do "PARTYCYPACJI" w kontekście pośredniej reprezentacji interesów narodu, a jednocześnie do "WYBORÓW", ponieważ członkowie są wybierani przez obywateli/-ki). Ułożone karty "C" nie stanowią ostatecznego rozwiązania, ale inspirację do dyskusji, dając Ci możliwość dokładniejszego omówienia prezentowanych instytucji i narzędzi oraz zachęcanie do zastanowienia się, które karty mogłyby zmienić miejsce i dlaczego.

 

Ćwiczenie: Składanie petycji (20 min)

Poproś uczestników/uczestniczki o ponowne zajęcie miejsc w grupach czteroosobowych. Na każdym stole (w każdej grupie) połóż dwie kartki papieru A4 i długopis. Wyjaśnij, że zdaniem każdej grupy jest przygotowanie petycji do wybranego organu władzy krajowej lub skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich. Przypomnij, że:

- petycja / skarga musi zawierać dane identyfikacyjne osoby (imię i nazwisko, adres, serie i numer dowodu tożsamości/paszportu/karty pobytu);

- tekst petycji/skargi musi być zrozumiały i opisywać zaistniałą sytuację.

Możesz podać kilka przykładów: petycja do lokalnej parafii o budowę boiska piłkarskiego, petycja do lokalnego organu podatkowego w celu wyjaśnienia sytuacji fiskalnej, skarga do Rzecznika Praw Obywatelskich dotycząca opóźnienia w uzyskaniu licencji połowowej od władz portu. Po zakończeniu pracy poproś wszystkie grupy, by po kolei przeczytały napisane petycje lub skargi.

 

PODSUMOWANIE

Podsumowując warsztat przypomnij omawiane instytucje europejskie, odwołując się do kart przywieszonych na ścianie oraz instytucje polskie, wskazując karty leżące na podłodze.

Wyjaśnij, że podobnie jak państwo posiada instytucje, które zaspokajają różne potrzeby społeczeństwa, również Unia Europejska jest "społeczeństwem" krajów. Zwróć uwagę, że w demokracji ludzie muszą mieć wpływ na funkcjonowanie i skład tych instytucji. Ten rodzaj uczestnictwa, przez wybory, skargę, albo petycję, legitymizuje instytucje i daje poczucie bliskości z ludźmi. Przypomnij, że każda demokracja musi mieć trzy komponenty: władzę wykonawczą (która podejmuje decyzje, podobnie jak rząd), władzę ustawodawczą (która uchwala prawo, podobnie jak parlament) i władzę sądowniczą (w zakresie wymiaru sprawiedliwości: sądy). Prawa każdego człowieka są lepiej chronione, gdy obywatele i obywatelki aktywnie uczestniczą w sprawowaniu władzy np. poprzez petycje, skargi. Zapytaj uczestniczki i uczestników, w jaki sposób mogą skorzystać z tych procedur w swoim życiu prywatnym lub zawodowym. (15 min)

MATERIAŁY POMOCNICZE

Lista obecności

 

Metoda ewaluacji: Pięć palców ręki:

- Kciuk :Co mi się podobało?

- Palec wskazujący: Co chciał(a)bym podkreślić (dobrego lub złego)?

- Palec środkowy: Co należałoby zmienić?

- Palec serdeczny: Jak czułem/-am się w grupie?

- Mały palec: Czego zabrakło?

 

INSPIRACJE

http://europa.eu

http://www.presidencia.pt/?idl=2

http://www.en.parlamento.pt

http://www.portugal.gov.pt/en/the-government.aspx

http://www.dgpj.mj.pt/sections/english-version/strategic-planning/annexes/the-portuguese-judicial/the-portuguese-judicial2566/

 

POMYSŁY NA DZIAŁANIE

W razie potrzeby możesz zmodyfikować Ćwiczenie 3 i zaproponować złożenie skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich w celu przyspieszenia procesu ubiegania się o kartę stałego pobytu lub wszelkich innych wniosków skierowanych do innego organu administracji.

 

ZAŁĄCZNIKI

Załącznik 1: Dokończ zdanie

​

Załącznik 2: Karty Instytucji Europejskich

​

Załącznik 3: Instytucje krajowe

​

 

Opracowanie: Make it Better

ITE